Roszczenie banku o wynagrodzenie
za bezumowne korzystanie z kapitału kredytu
Czego obawiają się frankowicze? Czym straszą ich banki?
Wynagrodzenie za bezumowne korzystanie z kapitału. | Po pojawieniu się niekorzystnego dla banków wyroku TSUE z 3.10.2019r. (C-260/18) banki podjęły akcję „zniechęcania” frankowiczów do składania pozwów. Banki zaczęły straszyć swoich klientów wysokimi żądaniami, jakich będą dochodzić od kredytobiorców w przypadku unieważnienia umowy przez Sąd.
Gwoli wyjaśnienia – skutkiem unieważnienia przez Sąd umowy kredytu frankowego jest zwrot wzajemnie wypłaconych świadczeń. Oznacza to, że klient będzie musiał zwrócić bankowi otrzymany kapitał kredytu. Bank zaś będzie musiał zwrócić klientowi wszystkie wpłacone przez niego kwoty wynikające z realizacji umowy. Jest to bardzo korzystna sytuacja, ponieważ kredytobiorca oddaje do banku jedynie kapitał kredytu, bez żadnych odsetek i prowizji.
Jaka jest podstawa prawna roszczeń banku o bezumowne korzystanie z kapitału kredytu?
Tak naprawdę nie ma podstawy prawnej do dochodzenia takich roszczeń przez bank.
Specjaliści bankowi twierdzą jednak, że podstawą prawną są przepisy o bezpodstawnym wzbogaceniu. W szczególności art. 405 k.c., który mówi o tym, że jeśli ktoś uzyskał korzyść majątkową bez podstawy prawnej kosztem innej osoby, zobowiązany jest do zwrotu jej wartości.
Uważam, że brak podstaw prawnych do stosowania przepisów o bezpodstawnym wzbogaceniu w stanie faktycznym, w jakim mogą znaleźć się frankowicze. Jeśli Sąd unieważni umowę, to strony nie mogą jej wykonywać w żaden sposób. Do tego nieważność umowy wynika wyłączenie z zastosowania przez bank nieuczciwych klauzul umownych.
Zasądzenie przez Sąd wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z umowy kredytu stałoby w sprzeczności z art. 6 ust. 1 Dyrektywy Rady 93/13/EWG w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich.
Art. 6 ust. 1 Państwa Członkowskie stanowią, że na mocy prawa krajowego nieuczciwe warunki w umowach zawieranych przez sprzedawców lub dostawców z konsumentami nie będą wiążące dla konsumenta, a umowa w pozostałej części będzie nadal obowiązywała strony, jeżeli jest to możliwe po wyłączeniu z niej nieuczciwych warunków.
Z brzmienia tego przepisu wynika, że Sądy są zobowiązane do zaniechania stosowania nieuczciwego warunku umownego, ale nie mogą go zmienić. Tak też orzekł TSUE w wyroku z dnia 14.06.2012r. w sprawie C-618/10.
Pozew frankowy Toruń, Kancelaria frankowa Bydgoszcz, Frankowicze Włocławek
Stanowisko Prezesa UOKIK | Wynagrodzenie za bezumowne korzystanie z kapitału
W dniu 16 grudnia 2019r. Prezes UOKIK wydał swoje stanowisko w sprawie skutków wyroku TSUE z 3.10.2019r. w sprawie pp. Dziubak. Stanowisko to zawiera informacje, jakie znaczenia wyrok ten ma dla sytuacji prawnej polskich frankowiczów. Prezes UOKIK stwierdza m.in., że na podstawie obowiązujących prawa brak jest podstaw dla roszczenia z tytułu wynagrodzenia za korzystanie z kapitału na skutek unieważnienia umowy.
„Jednocześnie błędna jest – w opinii Prezesa UOKIK – teza, iż możliwe jest dochodzenie roszczeń w wyżej wskazanej sytuacji na podstawie przepisów o bezpodstawnym wzbogaceniu. (…) W tym miejscu należy wskazać na fakt, iż nieważność umowy została stwierdzona – za zgodą konsumenta – ze względu na brak możliwości wykonania umowy wskutek zamieszczenia w tej umowie przez bank klauzul abuzywnych. Nie może być tu mowy o korzyściach wynikających z tych okoliczności, gdyż było to działanie związane z naruszeniem dobrych obyczajów i w sposób rażący interesów klienta. Zatem to przedsiębiorca odpowiada za negatywne konsekwencje swojego działania związane z takim ukształtowaniem warunków umownych, które doprowadziły w konsekwencji do unieważnienia kontraktu.”
Pod artykułem umieszczam link do całego stanowiska Prezesa UOKIK, jako że jest ono bardzo ciekawe.
Czy w polskich Sądach toczyła się jest sprawa z powództwa banku o wynagrodzenie za bezumowne korzystanie z kapitału kredytu?
Mamy już wyrok w takiej sprawie, który zapadł przed Sądem Apelacyjnym w Białymstoku. Wyrok został wydany w dniu 20.02.2020r., w sprawie o sygn. akt: I ACa 635/19. Po przegranej sprawie przez bank, w której sąd stwierdził nieważność umowy kredytu, bank wystąpił z nowym pozwem. W pozwie tym bank zażądał od pozwanych kredytobiorców wynagrodzenia za korzystanie z uzyskanego bez podstawy prawnej kapitału. Wyliczoną przez bank korzyść stanowiła kwota stanowiąca odpowiednik odsetek kapitałowych obliczonych wg stawki WIBOR.
Sąd w wyroku stwierdził m.in., że bank nie może w osobnym procesie żądać zastąpienia nieważnej umowy innym stosunkiem prawnym i uzyskiwać z niego korzyść. Zdaniem sądu uwzględnienie roszczenia banku doprowadziłoby do reaktywacji nieważnej umowy kredytowej w zakresie oprocentowania. To zaś „pozostawałoby w sprzeczności z koniecznością zaniechania stosowania nieuczciwego warunku, który skutkował taką sankcją oraz zapobieżenia uzyskania przez kredytodawcę z tego tytułu korzyści.”
Sąd apelacyjny stwierdził także, że na gruncie prawa polskiego nie ma przepisów uprawniających bank do żądania wynagrodzenia za korzystanie przez kredytobiorców z kapitału na podstawie nieważnej umowy kredytowej.
Jaki z tego wniosek?
Oczywisty. Frankowicze powinni składać pozwy przeciwko bankom, bo zostali zwyczajnie oszukani. Frankowicze nie mają się czego bać ze strony banków i nie powinni dać się zastraszyć. Banki bedą straszyć, żeby zniechęcić do składania p-ko nim pozwów.
Pamiętajmy jednak, to są tylko „strachy na lachy” :).
Stanowisko Prezesa UOKiK (klik!) w/s wyroku TSUE z dnia 3.10.2019 r. w sprawie C-260/18 (Dziubak vs Raiffeisen Bank International AG) i jego skutków dla umów zawieranych w obrocie konsumenckim.
Pomoc Kancelarii dla Frankowiczów, analiza umowy, koszty – klik!
Jeżeli chcą Państwo skorzystać z pomocy prawnej, zapraszamy do kontaktu:
Email: kancelaria@brodniccy.pl
Telefon: +48 56 684 45 67
Telefon kom.: 692 491 016
lub poprzez formularz kontaktu Kontakt z Kancelarią
